ဆရားၾကီးဦးဦးသာထြန္းပံုႏွင့္ သူ၏အုတ္ဂူပံု

Read more...

ရခိုင္စာပီ

ရခိုင္စာပီလို႔ ေျပာလိုက္ေက ကြိကြိေခ် ေကာက္ေကာက္ေခ် အကၡရာတိကို ၿပီးပနာျမင္တတ္ ကတ္စြာက ရခိုင္သားတိ အေလ့အက်င့္ျဖစ္နီယာ။ အကၡရာနန္႔ စာပီမတူဆိုစြာကို သတိထားေရလူ က နည္းေရ။ ယင္းအတြက္ ဇာမာလဲ ရခိုင္စာပီ ဗမာအကၡရာနန္႔တည္းဗ်ယ္ ရီးနီကတ္ေတဂါးလို႔ တစ္ခ်ိဳ႕က ေျပာကတ္ပန္ယာ။ ေယခါ အရာတစ္တိုင္က မဟုတ္ေ၀း ေဒခ်င့္စြာ ရခိုင္စာလို႔ တုန္႔ျပန္ ကတ္ေတ။ ရယ္ဖို႔ေလ့ေကာင္းယင့္။ ဇာပိုင္ပင္ေျပာေျပာ ေအဂုရိုက္ျပနီေရ အကၡရာကို ရခိုင္က ဗမာထက္ေစာပနာ သံုးနီခစြာေဒါ့ခါ ျငင္းမလြတ္ အမွန္။ ေယဒါေလ့ ေဇာ္ဂ်ီေဖာင့္ကို ဗမာတိက တီထြင္ပစ္ကတ္ေတအတြက္ ေဒခ်င့္စြာ ဗမာအကၡရာဆိုေကေလ့ အကၽြႏု္ပ္ မျငင္းပါ။


ေအနီရာမာ ေျပာခ်င္စြာက အကၡရာနန္႔ စာပီမတူစြာကို ေျပာခ်င္စြာ။ အိန္းဂလိခ်္မာ အကၡရာကို Alphabet လို႔ေခၚေရ စာပီကို Literature လို႔ေခၚေရ။ ေဒခ်င့္ႏွစ္ခုက မတူ။ အကၡရာဆိုစြာ စာပီမဟုတ္၊ စာပီဆိုစြာ အကၡရာ မဟုတ္။ မတူေကေလ့ ခြဲပစ္လို႔မရ၊ ေဒခ်င့္ႏွစ္ခုကိုေပါင္းမ စာပီတစ္ခု ရုပ္လံုးေပၚဖို႔။ Alphabet အကၡရာဆိုစြာ Languageဆိုေရ ဘာသာစကားတစ္ခုက ေပါက္ဖြားလာေရ Literature စာပီကို မွတ္တမ္းတင္ထားဖို႔ Symbol သေကၤတတိ ျဖစ္ကတ္ေတ။ ယင္းအတြက္ လူမ်ိဳးအမ်ားႀကီး ႏိုင္ငံတိအမ်ားႀကီးက အကၡရာတစ္ခုတည္းကို သံုးနီကတ္ေကေလ့ စာပီကမတူ အျခားအျခားစီရာ။

Latin သုိ႔မဟုတ္ Roman လို႔ေခၚေရ အကၡရာကို တစ္ကမၻာလံုးသံုးနီကတ္ေတ၊ Roman အကၡရာကို အသံုးျပဳနီကတ္ေတ ႏိုင္ငံတိကို အေမရိက၊ ယူရို၊ အာယွ၊ အာဖရိက နီရာတိုင္းမာ တြိႏိုင္ေရ။ နိ႔စိုင္ေျပာဆိုနီကတ္ေတ အိန္းဂလိခ်္ဘာသာစကးကုိေလ့ Roman အကၡရာနန္႔ ရီးထားစြာဗ်ယ္။ အိန္ဂလန္၊ အေမရိကန္၊ ျပင္သစ္၊ အီတလီရို႔တိမာ Roman အကၡရာကိုသံုးေရ။ ေဒေကေလ့ေသာ့ English Literature ေရ Italian Literature မဟုတ္။ အဂၤလိပ္စာပီဆိုစြာက အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး ႏွလံုးသားနန္႔ ခံစား၊ ရွာဖြီပနာ သိဟိနားလည္ သေဘာေပါက္ထားေရ အေၾကာင္းအရာတိကို အဂၤလိပ္ဘာသာစကားနန္႔ ရီးထားစြာကို ဆိုလိုေရ။ အီတလီစာပီဆိုစြာေလ့ ယပိုင္ဗ်ယ္ အီတလီလူမ်ိဳး႐ို႔ ႏွလံုးသားနန္႔ ခံစားထားေရခံစားခ်က္တိ တြိဟိခ်က္တိ ပညာရပ္တိကို အီတလီဘာစကားနန္႔ မွတ္တမ္းတင္ထားေရ စာပီကို အီတလီစာပီလို႔ေခၚေရ။ ယင္းအတြက္နန္႔ အကၡရာတစ္ျခား စာပီတစ္ျခား။

မေလးယွား၊ အိန္ဒိုနီးယွားရို႔မာေလ့ Roman အကၡရာကိုသံုးေရ၊ လူအမ်ားစုက Roman အကၡရာလို႔ မသိကတ္၊ အိန္းဂလိခ်္ အကၡရာထင္နီကတ္ေတ။ ထင္ခ်င္ပိုင္ထင္ အိန္းဂလိခ်္စာပီေရ မေလးယွား စာပီမဟုတ္စြာကေဒါ့ခါ ေသခ်ာေရ။ မဟုတ္ထင္ေက ေသေသခ်ာခ်ာ ျပန္စိုင္းစားၾကည့္။

ေအနိ႔ရခိုင္အကၡရာနန္႔ ဗမာအကၡရာ တူခ်င္ပိုင္ လူလီပတ္စီ၊ ရခိုင္ဘသာစကားနန္႔ ရီးေရစာသည္ သာလ်င္ ရခိုင္စာပီျဖစ္ေတ။ ဗမာပိုင္ရီးထားစြာေရ ရခိုင္စာပီမဟုတ္။ ယေက ရခိုင္မာ စာပီဟိလား လို႔ မိန္းခ်င္ေရလူတိ ဟိခ်င္ဟိကတ္ဖို႔၊ ဟိေရ ဇာတိေလ့ သိန္ကန္မီရႊန္းလိုက္ရတု၊ ေမဓပညာ ေမာ္ကြန္း၊ ရခိုင္မင္းသမီးဧည့္ခ်င္း၊ တန္ခိုးဆရာထြန္းသာျခင္းတိေရ ရခိုင္စာပီတိျဖစ္ကတ္ေတ။

သွ်ိက္စပီးယားရီးေရ ျပဇာတ္တိ အဂၤလိပ္စာပီမာ အေရးႀကီးေရပိုင္ ေအထက္မာေဖာ္ျပခေရ ကဗ်ာ၊ လကၤာ၊ ဧည့္ခ်င္း၊ သာျခင္းတိကေလ့ ရခိုင္စာပီအတြက္ သွ်ိက္စပီးယား လက္ရာတိထက္ တန္ဖိုးႀကီးေရ။

နိဂံုးခ်ဳပ္အနီနန္႔ေျပာရဖို႔ဆိုေက ဗမာနန္႔အကၡရာတူျခင္း မတူျခင္းေရ ရခိုင္စာပီအတြက္ အေရးႀကီးေရ အရာတစ္ခုမဟုတ္ပဲ ရခိုင္ဘာသာစကားနန္႔ ရီးသားျခင္းရာ ရခိုင္စာပီအတြက္ အဓိကလိုအပ္ခ်က္ျဖစ္ေတ။ ယင္းအတြက္နန္႔ ရခိုင္ဘုန္းႀကီး ရခိုင္သား ရခိုင္သမတိ ရခိုင္ဘာသာစကားနန္႔ စာတိအမ်ားႀကီး ရီးႏိုင္ကတ္ပါစီ။

ရခိုင္စာပီတိုးတက္ပါစီလို႔ ဆႏၵျပဳလ်က္
ေတာဘုန္းႀကီး

Read more...

တိုးတက္သာယာ ၿပည္ရကၡာ

ရခိုင္ၿပည္သာယာ
စားစရာမဟိ၊
တပူမွာႏွစ္ပူထပ္ေတ
မီး၊ရီလည္းမဟိ...။

ရခိုင္ၿပည္သာယာ
ဝတ္စရာမဟိ၊
ခ်မ္းလိုက္ေတခခိုက္တုန္းေကလည္း
ပဆိုးလည္းမဟိ...။

ရခိုင္ၿပည္သာယာ
ႏႈိင္းယွဥ္စရာမဟိ၊
ေၿပာေရခါရခိုင္စကား
႐ြီးလိုက္ေက ပထြီးဘားကငွါး...။

ရခိုင္ၿပည္သာယာ
လယ္ယာၿမီေပါ၊
ထြန္စရာၿမီမဟိေက
တိုင္းတပါးကိုလား...။

ရခိုင္ၿပည္သာယာ
လမ္းတိကေကာင္း၊
ဝမ္းပူမကားႏွင့္လားေက
လမ္းမွာထြက္က်ဖုိ႔ဂါ...။

ရခိုင္ၿပည္သာယာ
ၾကည့္ကတ္ပါဖိ၊
ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ရာေက်ာ္ကၽြန္ဘဝမွာ
ခြီးထက္ဆိုးယင့္....။

..................

ပန္းဇင္း ေဂါင္းေဗ်ာင္
အေနာက္႐ိုးမ

၂၀-၇-၂၀၀၉
၁၀:၀၂ am

Read more...

ကၽြန္ဘဝရခိုင္ၿပည္

မိစၦာေအာက္သား ခြီးမသားတိ
ငါ့႐ို႕ကိုကၽြန္ၿပဳ ၿပည္ကိုလုပနာ
က်င့္ခ်င္ပိုင္က်င့္ ခြီးထက္မိုက္ယင့္...။

႐ႊီၿပည္ကထြက္ မ်ားၿပားလွစြာ
ရတနာကို အညာကိုေၿပာင္း
သူ႐ို႕လူမ်ဳိး ဝမ္းစာရဖို႔
တိုက္ေဆာက္ဖို႔အတြက္
ရခိုင္သားတိ သြီးနန္႔ေခၽြးနန္႔
႐ွာထားရိကၡာ ဝမ္းစာတိကို
အဓမၼသိမ္းယူ ခြီးပိုင္မူေရ
မိစၦာေအာက္သား စစ္ခြီးမ်ား…။

ရခိုင္ပင္လယ္ ယင္းကမ္းၿခီက
ဓာတ္ေငြိ႔သဘာဝ ထြက္ၿပန္ၾကလည္း
ေအာက္သားစစ္ခြီး မိစၦာမ်ဳိးတိ
တိုက္ယူၿပီးကာ သိမ္းက်ဳံးလာလို႔
ကၽြန္ၿပဳခံထား ရခိုင္သားတိမွာ
ဆီးမီးခြက္ေခ်ေတာင္ မထြန္းေၿပာင္ႏိုင္…။

ထိို..႐ွိအခါက
ကိုယ့္တိုင္းကိုယ့္ၿပည္ ကိုယ့္ဌာနီကို
ရခိုင္ဘုရင္ ထီးၿဖဴအုပ္ခ်ဳပ္
မင္းလုပ္စဥ္က ငါ့႐ို႕မြီးရာ
ၿပည္ရကၡာမွာ ဘုရားေက်ာင္းကန္
ဇာတီပုထိုးတိ ႐ႊီေရာင္ငြီေရာင္
ထထိန္ေၿပာင္ခ ခန္႔နားခရ
ထင္႐ွားစြ…။


ေအနိန္႔ခ်ိန္ခါ ၿပည္ရကၡာကို
ေအာက္သားယုတ္မာ ခြီးမိစၦာတိ
သိမ္းပိုက္အုပ္ခ်ဳပ္ ခြီးပိုင္ယုတ္လို႔
ေက်ာင္းကန္ဘုရား ဇာတီမ်ားမွာ
ထံုးၿဖဴမဟိ ရညွိတိတင္နိန္
ဇာတီတိကို ၿပန္ပ်င္ေရပိုင္
ဟန္တိေဆာင္လို႔ ႐ွိေဟာင္းအမြီ
မြီသရီကိုလည္း ခိုးယူနိန္ေရ…။

အို..ရကၡမ႑ိဳင္ ၿပည္ရခိုင္သား
လူအမ်ား႐ို႕...
“ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မြီးနိ႔၊ အာဇာနီနိ႔
လြတ္လပ္ေရးနိ႔၊ ေဒၚစုမီြးနိ႔”
နိန္႔ေပါင္းမ်ားစြာ ရခိုင္သားတိ
Gtalk ကနီ Message တင္ေရ
Mail ကနီပနာ Forward လုပ္ေတ
ေဖသာကုန္ခံပနာ က်င္းပပါေရ
ရခိုင္သားတိ အသိတရား
သတိထားပနာ စဥ္းစားပါကတ္...။

ရခိုင္သား/သူတိ ယင္းခြီးတိကို
သတိတရ တမ္းတနိန္သမွ်
ကာလပတ္လံုး ရခိုင္ၿပည္မ
ကၽြန္ဘဝက ႐ြတ္ဖို႔အေရး
ဝီလာဝီေရ မွတ္ထားလီဖိ...။

............

ပန္းဇင္း ေဂါင္းေဗ်ာင္
အေနာက္႐ိုးမ

၁၉-၇-၂၀၀၉
၁၆:၄၆ pm

Read more...

ေဝဒနာမိတၱဴ

ရီအိုင္မွာနစ္လို႔
ဘဝတံုးဖို႔ၿဖစ္နိန္ေရ
ပ်ားေခ်တေကာင္…။

အသက္တေခ်ာင္း
မသီေကာင္းလို႔
သနားက႐ုဏာစိတ္ေခ်နန္႔
လက္ေခ်နန္႔ဆယ္ယူလို႔
အသက္ေဘးကလြတ္ေအာင္
ငါကယ္တင္ဖူးခေရ…။

သီဖို႔ၿဖစ္နိန္ ထိုအခ်ိန္က
ကယ္ပါကူပါ တဇာဇာနန္႔
အီးေယာင္ကူပါ ဘာဘာကူပါ
လူတိကူပါ ေအာ္နိန္ပါယင့္…။

ယေကေလ့သင့္
ရီကကယ္ပနာ ႐ႊတ္လိုက္ေရေနာက္
သူ႔ေက်းဇူးသွ်င္ အသက္သွ်င္၏
ႏုနယ္လက္ေခ် အသြယ္သြယ္ကို
အဆစ္သုတ္ပနာ အဝီးတနိန္ရာသို႔
သူကပ်ံလို႔ လားခယင့္…။

…………

ေမာင္ပန္းဇင္း (ပညာၿမီ)
၁၈-၇-၂၀၀၉
၁၈:၃၁ pm

Read more...

မေၾကာက္ေက့

ေၿပာလိုက္ေကေတာ့ခါ
ရခိုင္စကား
႐ြီးလိုက္ေတာ့ခါ
မ်န္မာစာ...။

သူေၿပာေရစကား
နားေထာင္ဖူးလား
“အေခ်ဘဝက
ရခိုင္စာကို မသင္ခရလို႔
ရခိုင္စာကို
မ႐ြီးတတ္လတ္...။”

ဇာခ်င့္လဲ “ရခိုင္စာ”
ဇာခ်င့္လဲ “ရခိုင္စကား”
ခြဲၿခားလို႔ရာမသိပါေက
ဇာပိုင္ယွင္းၿပရဖို႔လဲ...။

ယေကေလ့သင့္
ငါသိသေလာက္
ငါယွင္းၿပေမ
အိုမိတ္ေဆြ...။

မင္း႐ို႕ငါ့႐ို႕ အေခ်ဘဝက
“က,ၾကီး၊ ခ,ေခြး”စေရဗ်ည္းတိ
႐ြီးခကတ္ေစာ္ ငါ့ဘိုးဘြားတိ
သံုးလာကတ္ေတ ရခိုင္စာေယ...။

အကၡရာတူလို႔
မ်န္မာစာလို႔ မင္းထင္ေရလား
သူငယ္ခ်င္း...။

ရခိုင္လီသံ အမွန္ကန္႔နန္႔
႐ြီးသားပါေက
ရခိုင္စာမဟုတ္လို႔
ဇာသူတိက ေၿပာဖို႔လဲ....။

ယင္းအတြက္ေၾကာင့္
ကိုယ့္စာပီကို သူမ်ားဘားက
ခိုးထားေရလို႔ မထင္ဘဲနန္႔
နိန္႔စဥ္သံုးနိန္ လီသံဒိန္နန္႔
နိန္႔စဥ္သံုးၿငား ေဝဟာရမ်ားနန္႔
သတၱိဟိဟိ ႐ြီးလိုက္ဖိေယ
ငါ့႐ို႕ဟိေရ အားမငယ္ေက့....။

..................

ေမာင္ပန္းဇင္း (ပညာၿမီ)

၁၆-၇-၂၀၀၉
၂၂:၁၈ pm

Read more...

Who?

Kills many monks, and commits
The offence of causing schism in monastic order,
But not Devadattha…

Destroys the Buddha Images,
But not Osamabinladen…

Lives under the ground,
But not King Yama…

Be a leader of genocide,
But not Hitler…

Eats human flesh,
But not Porisada…

Be with horn,
But not an ox…

Beats everyone and everything,
But not a mad dog…

-----------
Kyauk-roe-thar-chay

12-10-2007

Read more...

သီရိသုၿမတ္စြာေဒဝီ

သုိ႔
စာတည္းအဖြဲ႔ ရခိုင္ရိုးမ မဂၢဇင္း

အကၽြန္ေရ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ သမိုင္းဌာနမွ နည္းျပ ေဒၚျမႏွင္းေ၀ျဖစ္ပါေရ။ အကၽြန္မာန္ေအာင္ဇာတိပါ။ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူ ျဖစ္ေတဘ၀ကပင္ ရခိုင္ေျမာက္ဦးကို အကၽြန္အထူးစိတ္ ၀င္စားခပါေရ။ အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ မေရာက္ဟိႏိုင္ခပါ။ ၀ိဇၨာဘြဲ႔ရၿပီးေက မဟာ၀ိဇၨာဆက္တက္ယင္းပင္၊ သမိုင္းဌာနမွာ နည္းျပ ၀င္လုပ္နိန္ခပါေရ။ ရခိုင္သမိုင္းကိုလည္း လက္လွမ္းမွီေရဆီေလ့လာပါေရ။ ဆရာသမားရို႔၏ ေက်ဇူးတရား ေၾကာင့္ အကၽြန္၏မဟာ၀ိဇၨာဘြ႔ဲစာတမ္းေရ အကၽြန္စိတ္၀င္စားေသာ ခ်စ္ျမတ္ႏို္းေသာ ရခိုင္သမိုင္းနန္႔ ပတ္သတ္ ေတ စာတမ္းမ်ိဳးကို တင္ျပခြင့္ ရလွာပါေရ။ ဌာနက ခ်ပီးလိုက္ေတစာတမ္းက “ ရခုိင္မိဖုရားရို႔၏ ကိုယ္က်င့္သီလ ေစာင့္ထိမ္းမႈ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး” ျဖစ္ပါေရ။

ယင္းကိစၥနန္႔အကၽြန္ေျမာက္ဦးကို ၁၉၉၄ ခု မတ္လဆန္းမွာ ေရာက္လာပါေရ။အကၽြန္ဘ၀မွာ အလြန္ေပ်ာ္ရႊင္ တက္ႁကြ ၾကည္ႏူးဖို႔ေကာင္းေရနိ ရက္တိပါဗ်ယ္။ ေက်ာင္းနီဖက္တိ စာပီသမားတိ၊ ရွိေဟာင္း သုေတသနဌာန၊ သမိုင္းသုေတသီတိက လိုအပ္စြာတိ အစစအရာရာကို ကူညီပီးပါေရ၊ ပညာေရးဌာနက လူႀကီးတိကေလး မွတ္တမ္းတင္ေလာက္ေအာင္ ကူညီပီးပါေရ။ အတိုေသွ်ေျပာရေက ကိုယ့္္လူမ်ိဳးအတြက္ ကိုယ့္ဘ၀အတြက္ မွတ္တိုင္လို႔ေျပာစမွတ္ စာတမ္းတေစာင္ ျဖစ္လာေအာင္ လိုအပ္ခ်က္တိ အျပည့္အစံုရခေရလို႔ အကၽြန္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ယံုၾကည္ထားပါေရ။ မိမိ၏ စိတ္ေစတနာ မွန္ကန္မႈေၾကာင့္ ၀ိုင္း၀န္းကူညီပီးေရသူရို႕၏ ၾကီးမား ေသာ ေက်းဇူးတရားကို ဇာခါေလ့ေသာ့ မိဖို႔မဟုတ္ပါ။လုပ္ငန္းတာ၀န္ ၿပီးစီးေရ သႀကၤန္နိတရက္မွာ ရတနာ့ မာန္ေအာင္ ေက်ာင္းတိုက္၏တရားစခန္းဖြင့္ပြဲႏွင့္ ၾကံဳပါေရ။ ၾကံဳေတာင့္ၾကံဳခဲ အခြင့္အခါတရပ္ပိုင္ မွတ္ၿပီးေက ၊ ေျမာက္ဦးၿမီ တရားစခန္းမွာ ၀စီပိတ္ (၉)ရက္၀င္ပါေရ။

ေထရ၀ါဒသာသနာထြန္းကားေရ ရခိုင္ေျမာက္ဦးေခတ္မွာ အဂုတရားစခန္းဖြင့္လိုက္ထားေရ ရတနာ့မာန္ေအာင္ ၀င္းေရ ေတာင္ကိုးလံုး၀ိုင္းရန္ထားၿပီး အလြန္စိတ္ႏွစ္လံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရနီရာ တစ္ခုျဖစ္ပါေရ။ တရားစခန္း ၀င္သူတိ ကေတာ့ စစ္ေတြ၊ ေျမာက္ဦး၊ေက်ာက္ေတာ္၊ မင္းျပားၿမိဳ႕ရြာအႏွံ႔ကပါ။ အကၽြန္နန္႔ အိပ္ရာခ်င္းကပ္လို႔ အရီးဆိုေက အသက္ေျခာက္ဆယ္ေလာက္ဟိပါဖို႔။ ထမင္းတ၀ိုင္းတည္းလည္းက်ပါေရ။ ေျပာရဖို႔ဆိုေက ရုပ္ဆင္းရူပါက အဆင္းအလြန္လွပခန္႔ျငားေရ အရီးတေယာက္ျဖစ္ပါေရ။ မ်က္ႏွာေရ ရွင္းသန္႔ၿပီးၿငိမ္းခ်မ္း နီပါေရ။ သႏၱိရသကို ေဆာင္ေရမ်က္ႏွာမ်ိဳးပါ။ အသားအရီ၀င္းလို႔ ႏွာတံသြယ္သြယ္မ်က္လံုးမ်က္ခံုး ေကာင္းေကာင္းနန္႔ပါ။ တကၠသိုလ္ ေလာကမွာ လွပခန္႔ျငားေရ အမ်ိဳးသမီးတိ ဆရာမတိတြိဖူးပါယင့္။ အကၽြန္ရို႕ မာန္ေအာင္သူမတိေလ့ အလွမွာ နာမည္ဟိေရ အရပ္ျဖစ္ပါယင့္။ ေယေကေလ့ေဒအရီးနန္႔ေတာ့ လံုး၀ယွဥ္လို႔မရပါ။ တရားစခန္းၿပီးဗ်ာလ္ျဖစ္လို႔ စကားေျပာျဖစ္ကတ္ပါေရ။ ေလးၿမိဳ႕ေခ်ာင္းဖ်ားကလို႔ ေျပာပါေရ။ စကားရွည္ရွည္ ေျပာခ်င္ပံုမရပါ။ အကၽြန္႔ကို သမိုင္းဌာနက ဆရာမေသွ်တေယာက္လို႔သိေရခါ စကားတိ အရွည္ႀကီးေျပာျဖစ္ကတ္ပါေရ။ အကၽြန္႔စာတမ္း အားနည္းခ်က္တိကို ျဖည့္စြက္ျပဳျပင္ပီးပါေရ။ ရခိုင္ရာဇ၀င္၊ ျမန္မာရာဇ၀င္ကို ဆရာတဆူပိုင္ ႏွံ႔စပ္ကၽြမ္းက်င္ ပါေရ။ အကၽြန္အခ်ိန္ရေက အရီးမနန္႔လိုက္ခ်င္ေရ ေျပာေရခါ၊ ေခါင္းခါပါေရ။ သူေရသာသနာ ေတာ္၏ အဆံုအမေအာက္က ေယာဂီျဖစ္ေၾကာင္း ေလာကီကိစၥမ်ားကို ၾကိဳးစားၿပီး မိပစ္နိန္ေၾကာင္း၊ စကားအဆိုက္က်လို႔ ေျပာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပပါေရ။

စခန္းကထြက္ဖို႔နိ မိုးထအာရုဏ္တက္မွာ အကၽြန္႔ကိုႏိႈးၿပီးေက သူနန္႔လမ္းေလွ်ာက္လိုက္ဖို႔ ေခၚပါေရ။ ရတနာ့မာန္ေအာင္ေစတီေတာ္ကို ကန္ေတာ့ကတ္ၿပီးေက၊ အရီးမေဘးက အကၽြန္လိုက္လာမိပါေရ။ရင္ထဲမွာ ထူးဆန္းမႈ ခံစားမႈတခုေပၚနီေရလို႔ အကၽြန္သတိထားမိပါေရ။ စကားမေျပာျဖစ္ကတ္ပါ။ အရီးမေရ ေျမာက္ဦး ပန္းေျမာင္းကာရီလမ္းကို ျဖတ္ၿပီးေက သက်မာန္ေအာင္ေစတီေတာ္ကို ေသာတာပန္ ဘီလူးႏွစ္ေယာက္ ေစာင့္ေရ အေနာက္ဘက္မုခ္က ၀င္ပါေရ။ေစတီေတာ္ကို ရည္မွန္းၿပီး လက္အုပ္ခ်ီလို႔အကၽြန္႔ရွိက ေလွ်ာက္ပါေရ။ အကၽြန္ေလ့ယင္းအတိုင္း လက္အုပ္ခ်ီလို႕ ေနာက္ကလိုက္ပါေရ။ နီေရာင္အင္တန္လင္းနီပါဗ်ာ။

ေစတီေတာ္ရွိမွာ ၿငိမ္သက္တိတ္ဆိတ္စြာ ရပ္နိန္ၿပီးေက လက္ကိုအသာခ်လို႔ အကၽြန္႔ဘက္ကို လွည့္လိုက္ပါေရ။

အရီးမေရ အကၽြန္နန္႔ရြယ္တူ ကမၻာေလာက္လွပေရ မိန္းမပ်ိဳတဦး ျဖစ္နိန္ပါေရ။ သူေရနတ္သွ်င္မယ္လို႕ေခၚ ကတ္ေတ သီရိသုျမတ္စြာ ေဒ၀ီျဖစ္ေၾကာင္း။ ေဒသက်မာန္ေအာင္ေစတီေတာ္ကို သူနန္႔ေမာင္ေတာ္ႀကီး သီရိ သုဓမၼရာဇာရို႕ ဒါယိကာ၊ ဒါယိကာမခံယူၿပီး တည္ေဆာက္ခကတ္ေၾကာင္း ေျပာျပပါေရ။

သူအကၽြန္႔လက္ထဲကို စာတေစာင္ထည့္ပီးလိုက္ေတ။ ေဒစာကို ရခိုင္ျပည္သူတိအားလံုး ဖတ္ႏို္င္ေအာင္စီစဥ္ပီးဖို႔ ေမာတၱာရပ္ခံပါေရ။ အကၽြန္႔ကို ျပန္လီဖိိလို႔ေျပာၿပီးေက သူပုတီးစိပ္ဖို႔က်န္ခပါေရ။

သီရိသုျမတ္စြာေဒ၀ီ၏စာကို အကၽြန္ရခိုင္ရိုးမ မဂၢဇင္းသို႔ ပို႔ပီးလိုက္ပါယင့္ ေဖာ္ျပပီးႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ပါေရ။

ေလးစားလွ်က္
ျမႏွင္းေ၀
မဟာ၀ိဇၨာက်မ္း
(သမိုင္းဌာန ရန္ကုန္တကၠသိုလ္)

၀သုေျႏၵသွ်င္မကိုတိုင္တည္ပနာ ေဒစာကိုရြီးပါ၏။

ေအနိခါ အကၽြန္ေရ ျမတ္ဗုဒၶသာသနာ၏ အဆံုအမေအာက္မွာ သံသရာ၀ဋ္က လြတ္ေျမာက္ဖို႔တခုကိုုရာ အာရံုျပဳ က်င့္ၾကံအားထုတ္နိန္ပါေရ။ အကၽြန္အတိတ္ကို မိန္႔ထားပါေရ၊ ပစၥဳပၸန္ကိုတည့္တည့္ရႈပါေရ၊ ကုန္ခေရမိုးတြင္း တရက္နိမွာ ရခိုင္ကဗ်ာတပုဒ္ကို မဂၢဇင္းတေစာင္မွာ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲဖတ္ရပါေရ။ အကၽြန္မ်က္ရည္ကို ထိမ္းလို႔ မရပါ။ စိပ္ပုတီးလက္လြတ္ၿပီး အကၽြန္အေခ်တေယာက္ပိုင္ ငိုမိပါေရ။

သွ်င္နာဂိႏၵေမာ္ကြန္းကို
ထဘီစုတ္ပိုင္ျဗန္းခနဲဆုတ္
ရခိုင္ရာဇ၀င္မွာယုတ္ကန္္ဆံုးမိန္းမ
ကိေလသာညြံတြင္းပုပ္မွာ
ေပ်ာ္ရင္းျမဳပ္ ျမဳပ္ယင္းေပ်ာ္
ေအာ္---- နတ္သွ်င္မယ္ နတ္သွ်င္မယ္
နင္ဖ်က္လို႔ျပည္ပ်က္ နန္းပ်က္
ျပည္ပ်က္ခရေရ ။

ႏွစ္ေပါင္း သံုးရာငါးဆယ္ပင္ေက်ာ္လီပါဗ်ာလ္။ ထိုးအတိတ္ဘ၀၀ဋ္ႀကီြးတိက အကၽြန္ၿပီးလို႔မလြတ္ပါသိ။ အလိုက္သင့္ေရခါ အကၽြန္ယွင္းျပခ်င္ပါေရ။ မ်ိဳးခ်စ္ျပည္ခ်စ္ စာပီပညာရွင္ရို႕အကၽြန္႔ကိုု စကားေျပာခြင့္ပီးကတ္ပါ။

အကၽြန္ေရ ရခိုင္ျပည္သွ်င္ မင္းခေမာင္းနန္႔ မိဘုရားႀကီးရွင္ထြီးရို႕၏ သမီးေတာ္ႀကီးျဖစ္ပါေရ။ အကၽြန္႔အမိေရ ပဲခူးနႏၵဘုရင္၏ သမီးေတာ္ပါ။ ခ်စ္သူေမာင္ေတာ္မင္းဟရီမွာ အမိကမိဘုရားသုပဘာေဒ၀ီ ျဖစ္ပါေရ။ အကၽြန္နဲ႔ မင္းဟရီရို႕ေရ အဖတူအမိကြဲ ငယ္ကပင္ခ်စ္ကၽြမ္း၀င္လာသူတိျဖစ္ပါေရ။ မင္းဟရီ အိမ္ေရွ႕မင္းသား ဘ၀ကပင္ အကၽြန္ရို႕ကို လက္ဆက္ပီးကတ္လို႔ ခ်စ္ခင္ၾကင္နာစြာ ေပါင္းသင္းနီထို္င္ကတ္ပါေရ။ အဖျပည္သွ်င္မင္းခေမာင္ သီလြန္နတ္ရြာလားေရခါ၊ မင္းဟရီ ဘုရင္ျဖစ္လွာပါေရ။ ၁၆၂၄ ခုမွာပါ။ သီရိသုဓမၼရာဇာဘြဲ႔ကို ခံယူၿပီးေက အကၽြန္႔ကို သီရိသုျမတ္စြာေဒ၀ီဘြဲ႔ ပီးပါေရ။

ယင္းအခ်ိန္မွာ အကၽြန္ရို႕မ်ိဳးဆက္သစ္ ရတနာတိျဖစ္ေတ မင္းစနီ၊ မန္ႀကီးစြာနန္႔၊ သမီးေရႊၾကင္စြာ သံုးေယာက္ ဟိနီပါဗ်ာယ္။ ေမာင္ေတာ္မင္းႀကီးေရ ဘီးေလာင္းေတာ္ မင္းဗာႀကီးလုပ္ခေရ ၿမိဳ႕ေတာ္က်ံဳး၊ေျမာင္း၊ ရီေလွာင္၊ မစၥင္း၊ ရင္တား၊ တံခါး၊ျပအိုး၊ တန္းေဆာင္၊ျပသာဒ္၊ဇရပ္တံတား၊ ရီတြင္း၊ရီကန္၊ ဘုရားပ်က္စီးယိုယြင္း နီစြာတိကို ျပဳျပင္ပါေရ။ နန္းတက္စခါ အကၽြန္ရို႕ေမာင္ႏွံႏွစ္ပါး ေသလာဂီရိေတာင္ေတာ္ေစတီကို လားဖူးၿပီးေက အရိယာသံဃာ ပုဂၢိဳလ္သူျမတ္တိကို အလွဴႀကီးပီးပါေရ။ အဥၥနနဒီျမစ္ကမ္းက ဘိုးေတာ္မင္းဖေလာင္း ပဥၨင္းတေထာင္ ခံခေရ ျမစ္ကမ္းမွာေလ့ အလွဴႀကီးပီးပါေရ။

မင္းေခါင္းေရႊဂူေက်ာင္းကို ေဆာက္ၿပီးေက ရဟန္းသံဃာတိကို လွဴဒါန္းခကတ္ပါေရ။ မာန္ငါးပါးထဲမွာ တပါးပါေရ သက်မဥၨဴလို႔ေခၚေရ သက်မာန္ေအာင္ေစတီေတာ္ကို တည္ထားကိုးကြယ္ၿပီး ဒါန၊သီလ ဘာ၀နာ ကုသိုလ္ ေကာင္းမႈမွာ အကၽြန္ရို႕ေမြ႔ေလွ်ာ္နီခပါေရ။ “ ဘ၀ဆက္တိုင္းမွာ ေမာင္ေတာ္နန္႔ ဆံုရပါလို၏။ နိဗၺာန္ကူးေကေတာင္ တူတူကူးရပါလို၏” လို႕ အကၽြန္ဆုေတာင္းခပါေရ။ ေမာင္ေတာ္မင္းဟရီေရ ရုပ္ရည္ေခ်ာေမာ့လွပၿပီးေက စိတ္ႏွလံုးေပ်ာ့ေပ်ာင္းသိမ္ေမြ႔သူပါ။ ေ ဗဒင္ယၾတာတိကို အလြန္အ က်ဴးယံုၾကည္ဗ်ာယ္ အေျ မွာက္ႀကိဳက္ၿပီးေက သာ ေပါင္းညာစားတိကို ယံု လြယ္စြာ အားနည္းခ်က္ဟ ိသူပါ။သူယံုဗ်ာယ္ဆို ေက ေျပာျပလို႔လည္းနား မ၀င္ပါဗ်ာလ္။ မင္းျဖစ ္စမွာ ကမၻာေလာက္ေကာင္ းပါေရ။ေနာက္ပိုင္းမွ ာ အႀကံသမား၊လုပ္ႀကံေရ းသမားတိေထာင္ေခ်ာက္မ ွာ က်ရလီပါေရ၊ ကိေလသကာ မဂုဏ္ကိုလဲ လြန္က်ဴးတ ပ္မက္လာပါေရ။ သဘာ၀လြန ္ေရဆီး၀ါးတိ ဘုရားရဟႏ ၱာ တိက ဆန္႔က်င္ေရ ဆီး၀ ါးတိကို လိုက္စားယံုၾ ကည္လွာေရ။ မင္းက်င့္တ ရား ဆယ္ပါးႏွင့္မညီ၊ ျ ပည္သူျပည္သားရို႔ အသက ္စည္းစိမ္ကို မေစာင့္ ေရွာက္ေတမက သတ္ျဖတ္ေစ ာ္ကားလွာပါေရ။ အကၽြန္ သူ႔အေပၚၾသဇာမဟိပါ။ ရခ ိုိင္မိဖုရားတပါးစြာ သွ်င္ဘုရင္အေပၚမွာ ဇာ ေျပာပိုင္ခြင့္ဟိပါဖ ို႔လဲ။ အကၽြန္ရို႕က မ ိန္႔မပါရာ သူ႔ေဘးမွာ အ တိုင္ ပင္ခံ အမတ္ႀကီးတ ိဟိပါေရ။ သူရို႕နန္႔တ ိုင္းေရးျပည္ရာကို စီ မန္ခန္႔ခြဲကတ္ပါေရ။ အ မတ္တိထဲမွာ အဓိကက်ေရ လ ူတိက ပညာဟိအမတ္ သစ္တက္ ငလက္ရံုးနန္႔ေလာင္းၾ ကက္စား ကုသလပါ၊ ငလက္ရံ ုးက နန္းရင္း၀န ္ႀကီးျ ဖစ္ ၿပီးေက ကုသလစြာ ကို ယ္ရံေတာ္တပ္ကိုႀကီးၾက ပ္ေတ တပ္မွဴးႀကီးျဖစ္ပ ါေရ။ အမတ္ကုသလေရ ဘုရင္ မ င္းဗာႀကီးညီကဆင္းလာေရလ ူ၊ မင္းဗာႀကီးျမစ္ဆိုၿပ ီးေက နန္းတြင္းမွာ ၾသဇာႀ ကီးၿပီး တြင္က်ယ္ပါေရ။ ေ ဗဒင္ယၾတာအင္းအိုင္တိကို ကၽြမ္းက်င္လို႔ ေလးစားရေရပိုင္ ေၾကာက္လဲေၾကာက္ရပါေရ။ သူနန္႔ ငလက္ရံုးၾကားမွာ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈပဋိပကၡဟိပါေရ။ အကၽြန္ကေတာ့ ႏွဖူးက်င္းထိပ္က်င္း ႏွာေရာင္ေကာက္ေကာက္ ႏႈတ္ခမ္းတြဲတြဲနန္႔ ေဒ၀ါႀကီးကုသလကို ၾကည့္လို႔မရပါ။ ေဒ၀ါႀကီးေရ ေကာက္က်စ္ယုတ္မာေရ အႀကံသမားလို႔ အစကတည္းက ထင္မိပါေရ။ အကၽြန္႔ေမာင္ေတာ္၏ အားနည္းခ်က္တိကိုဖိနင္း၊ စိတ္ဓါတ္ကိုဖ်က္ဆီး၊ တိုင္းျပည္ကို သြီးလန္႔ေအာင္ လုပ္ၿပီးေက၊ေနာက္ဆံုးေမာင္ေတာ္ မင္းဟရီကို လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္လားေရ မဟုတ္ပါလား။ ေနာက္တက္လာေရ သားေတာ္မင္းစနီလက္ထက္မွာ ဘုရင္မင္းျပည္ေရးျပည္ရာ အတိုင္ပင္ခံအဖြဲ႔မွာ ကုသလ ပိုလို႔ ၾသဇာအာဏာဟိလာပါေရ။ အမတ္ႀကီးငလက္ရံုးကို သူဖယ္ထုတ္လိုက္ဗ်ာယ္ မဟုတ္ပါလား အကၽြန္က ေတာ့ တခုလည္းေျပာေရး ဆိုခြင့္မဟိေရ မဆမမိဖုရားပါရာ။ ငကုသလနဲ႔သူ႕တပည့္ဟူရားတတ္ ရဲထြဋ္ရို႕ အကၽြန္႔သားကို ထပ္ၿပီးသတ္လိုက္ကတ္ပါေရ။ ရခိုင္နန္းတြင္းမွာ အမတ္ႀကီးေလ့သူ၊ နန္းရင္း၀န္ႀကီးလည္းသူ၊ ကိုယ္ရံေတာ္တပ္မွဴးႀကီးလည္းသူ၊ က်န္ေရလူတိက သူ႔လူတိနန္႔ အကၽြန္ရို႕ ေတာ္၀င္နန္းမ်ိဳးဆက္တိပါ။ သူ႔အတြက္ေနာက္ဆံုးပန္းတိုင္နန္႔ ေနာက္ဆံုးဆူူးတိ ေျငာင့္တိကိုသူျမင္ၿပီးသား ပညာတတ္သေလာက္ ေကာက္က်စ္ရက္စက္မႈ ကမ္းကုန္ေရအမတ္ပါ။ ရခိုင္နန္းတြင္းမွာ အမတ္ပညာဟိရို႕ ႀကီးစိုးပါေရ။ အကၽြန္ရို႕ မိဘုရားတိစြြာ စစ္ဘုရင္ခံုထက္က နတ္ရုပ္ေသွ်တိပါရာ။ အကၽြန္ရို႕တခုလည္း ၾသဇာမဟိပါ။ ဘုရင္ေျမွာက္ေတခါ နန္းေတာ္ပညာဟိ အ၀ိုင္းအ၀န္းက ငကုသလနန္႔ရာတန္ေရလို႔ ေထာက္ခံကတ္ေတ မဟုတ္ပါလား။ ဇာသူထလို႔ ကန္႔ကြက္ခပါေလ။ နန္းေတာ္ကို ငကုသလက သူ႔ခါးပိုက္ထဲကတပ္နန္႔ နင္းထားစြာကိုသိလို႔ ေခါင္းညိတ္ခကတ္ ေတ။ ရခိုင္သမိုင္း ပ်က္ရလီပါဗ်ယ္။

ရခိုင္ေတာ္၀င္ထံုးတန္းစဥ္လာအရ ေျမာက္ဦးထီးနန္းကို အကၽြန္မပိုင္ပါ။ အကၽြန္ငကုသလကို နန္းအပ္လို႔ ရပါဖို႔လား။ နန္းေတာ္က အတုိုင္ပင္ခံအဖြဲ႔က အကၽြန္႔ကိုပိုင္ပါေရ။ ဘုရင္လို႔ေျမွာက္ေတလူစြာ မုဒိမ္း၊ဓါးျမ၊ အႏူျဖစ္ ေကေလ့ကိုယ့္ဘ၀ကို ကိုယ္မပိုင္ေရဘ၀မွာ ရြီးစရာလမ္းမရွိပါဗ်ာယ္။ လုပ္ႀကံေရးသမား မိစၦာေကာင္ ငကုသလ ေရ အျမင္လွဖို႔အတြက္ မိဖုရားေခါင္ႀကီးေဟာင္း မင္းမ်ိဳးမင္းႏြယ္အစစ္ နတ္သွ်င္မယ္ကို မိဖုရားေျမွာက္ ေတ။ ဇာေလာက္နတ္ေယာင္ကား ေကာက္က်စ္ေလ။ စဥ္းစားၾကည့္ကတ္ပါဖိ။ အကၽြန္သိပါေရ ေမာင္ေတာ္ မင္းဟရီကို ငကုသလေရ ရိုးသားေရလူမဟုတ္ သတိထားဖို႔ ေျပာဖူးပါေရ။ သူမယံု။ အခုအားလံုး ပ်က္စီးရပါဗ်ယ္။ ကိုယ့္၀မ္းနန္႔္လြယ္မီြးရေရ သားကိုေတာင္ နန္းတြင္းအမိန္႔မရလို႔ မသၿဂၤိဳလ္ရေရဘ၀ ။ သူရို႕အမိန္႔ရမွ သၿဂၤိဳလ္ရေရ ဘ၀ ။ လင္သီသားသီလို႔မက်ီသိ။ လူသတ္ေကာင္နန္႔ လက္ထပ္ရေရ ရခိုင္မိဖုရားတပါး၏ ႏွလံုးသားေ၀ဒနာကို တစိေသွ်ေလာက္ရာ မွ်၀ီလို႔ခံစားၾကည့္ကတ္ပါ။ ထီးနန္းကိုရေရခါ ခြီးပါးစပ္က နတ္စကားထြက္ဗ်ယ္ သမိုင္းကို လိမ္ပါေရ။ လင္ကိုမတြယ္ သားကိုမခင္ေရမိန္းမ၊ ငါနန္႔ေပါင္းေက ထိုအက်င့္ေပ်ာက္ဖို႔ မဟုတ္၊ ငါ့ကိုလည္း ျပစ္မွားဖို႔ ဆိုေရလို႔ ငကုသလက ေျပာေရဆိုပါကာ။ ယံုကတ္ပါလား။ ငကုသလေရ မင္းရူး၊ အာဏာရူး၊ လုပ္ႀကံ ေရးသမားပါ။အကၽြန္႔လင္ကိုသတ္၊သားကိုသတ္၊ေဆြေတာ္မ်ိဳးေတာ္တိကို ျပဳန္းေအာင္သတ္ခေရလူပါ။ တတိုင္း ျပည္လံုး ငါးပါးေမွာက္ေအာင္ လုပ္ခေရလူပါ။ စကားအမ်ိဳးမ်ိဳးေျပာၿပီးေက အလြန္ေကာက္က်စ္ စဥ္းလဲေရလူပါ။ သူ႔စကားကိုယံုကတ္ပါလား။ တိုင္းသူျပည္သားရို႕ အကၽြန္ဘက္က ၀င္ၿပီးစဥ္းစားၾကည့္ကတ္ပါတခ်က္။ မွ်မွ် တတစဥ္းစားဖို႔ အကၽြန္အႏူးအညြတ္ ေတာင္းပန္ပါေရ။

မင္းျဖစ္ေတခါေတာ့ ဆရာေတာ္ႀကီးတိ အဆုိအမိန္႔ကို နားေထာင္ၿပီးေက ရင္ရိုးေတာ္၊နံရိုးေတာ္ ေစတီႏွစ္ဆူကို ေျပာင္းတည္ပါေရ။ သမိုင္းမွာေတာ့ ဘုရားတကာလို႔ရြီးဖို႔ထင္ပါယင့္။ အကၽြန္႔အျဖစ္ကို ရရိုးေသွ်တခုေျပာျပပါေမ။ ကြယ္လြန္ေရ(သူသတ္ပစ္ေတ) မင္းတရားႀကီး သီရိသုဓမၼရာဇာမွာ ေရႊေရးေဆာင္မိန္းဖုရားနန္႔ သူ႔လက္ရင္း တပည့္အမတ္ သံေတာင္စားငတံုးညိဳ သင့္ျမတ္နီကတ္ေတလို႔ နန္းတြင္းမွာသတင္းျပန္႔ထြက္လာပါေရ။ ေယခါ ငကုသလေရ ဆရာေတာ္ႀကီးတိကို နန္းတြင္းသို႔ပင့္ၿပီးေက မင္းမိဖုရားနန္႔ သာမန္မူးမတ္ျပည္သူရို႕ အိမ္ေထာင္ ျပဳလို႔ရပါဖို႔လားလို႔ ေလွ်ာက္မီးပါေရ။ ဇာေလာက္ထိ နတ္ေတဆိုစြာ စဥ္းစားၾကည့္ကတ္ပါဖိ။ သူအမတ္ႀကီး လုပ္ခေရလူပါ။ ေအယွင့္ဇာသေဘာပါေလ။ သွ်င္ဘုရင္ကိုသတ္ၿပီး သွ်င္ဘုရင္မယားကို မိဘုရားေျမွာက္ၿပီး ယူခေရ ကၽြန္အမတ္ဆိုစြာ ငကုသလသူကိုယ္တိုင္မဟုတ္ပါလား။ ရခိုင္ရာဇ၀င္မွာ အေကာက္က်စ္ဆံုးလူပါေယ။ ယင္းအခ်ိ္န္မွာ အကၽြန္က ေက်ာက္အုဋ္တံတိုင္း ကာထားေရ၀င္းထဲမွာေတာင္ အပိတ္ေလွာင္ခံထားရပါဗ်ယ္။ အကၽြန္ေက်နပ္ပါေရ တံက်င္ထိုးလို႔သတ္ပစ္ေကေလ့ ေက်နပ္ပါေရ။

အကၽြန္ေရ အမ်ိဳးသီလေစာင့္ထိမ္းေရ သာဂီ၀င္မ်ိဳးႏြယ္ပါ။ ကုသလပိုင္လူနန္႔ နန္းေတာ္ကလက္ဆက္ပီးေကေလ့ သြီးဆက္ဖို႔အကၽြန္ လံုး၀ျငင္းဆန္ပါေရ။ အမွန္ျပန္စဥ္းစားေရခါ သူ႔အတြက္စြာေရ သဘာ၀က်ပါေရ။ သူ႔ကိုအကၽြန္ လုပ္ႀကံသင့္ပါေရ။ အႀကံသမားကေတာ့ခါ ကြက္ေက်ာ္ျမင္လို႔ အကၽြန္႔ကို နန္းတြင္းကထုတ္ၿပီးေက အက်ဥ္း ခ်ထားေရ။ ယင္းဘ၀က ပိုလို႔ျမတ္ပါေရ။သြီးေပနီေရ ရခိုင္နန္းတြင္းမွာ အကၽြန္မျခီပါဗ်ယ္။

သီခါနီးမွာေတာ့ အကၽြန္႔ကိုမွာေရ သူရူးခမက္ခေရ မင္းစည္းစိမ္ဆိုစြာ ဇာအဓိပၸါယ္ဟိပါသိေလ။ သူက်ဴးလြန္ခေရ ျပစ္မႈတိအတြက္ ေနာင္တရနီပါဗ်ယ္။ သူအကၽြန္႔ကို စကားေျပာခ်င္မွာခ်င္ေရ။ သူခြန္အားေလွ်ာ့နီပါဗ်ာယ္။ သီြီးဆုတ္လားဗ်ာယ္။ ရခိုင္ရာဇ၀င္မွာ သူေရဇာေလာက္ေကာင္းက်ိဳး ျပဳႏိုင္ခပါေလ။ အကၽြန္ေရ ဘုရားရွင္ သာသနာေတာ္ အဆံုးအမမွာ ငါးပါးသီလၿမဲေရ ရခိုင္မင္းသမီးပါ။သူ႔အတြက္ အကၽြန္အမွ်၀ီပါယင့္။ နိဗၺာန္မ ေရာက္ခင္ သံသရာ၌က်င္လည္ရသမွ် ဘ၀အဆက္ဆက္မွာ ေဒလူယုတ္မာတိနန္႔ မတြိႀကံဳရပါလို၏။ အမ်ိဳးသီလ ေစာင့္ထိမ္းထားေသာရခိုင္ျမီမွာ ေဒလူယုတ္မာတိ မမြီးပါစီေက့လို႔ ယင္းနိန္ရာမွာ ဆုေတာင္းမိန္႔ခပါေရ။ အကၽြန္႔မွာရာ ျဖီမရယွင္းမရ စြပ္စြဲခ်က္တပံုနန္႔ က်န္ခပါေရ။ ပေဒသရာဇ္ မင္းေယာက်ၤားရို႕ အာဏာလုပြဲမွာ အကၽြန္ညွပ္ၿပီး ပါလီရပါေရ။ အကၽြန္႔ဘ၀ ပ်က္ေတပိုင္ ေျမာက္ဦးေရႊနန္းေတာ္ႀကီးသြီးစြန္းလို႔ ယိုယြင္းပ်က္စီးစြာ ကိုလည္း အကၽြန္မ်က္စိနန္႔ ျမင္လိုက္ရပါေရ။ ရခိုင္သမုိင္းကို ပထမဆံုးစတင္ဖ်က္စီးသူေရ မင္းရူး၊အာဏာရူး၊ လုပ္ႀကံေရးသမား ငကုသလ အကၽြန္စက္ဆုပ္ရြံရွာဆံုးလူပါ။ အကၽြန္႔အဖို႔ အကၽြန္႔လင္ကိုသတ္ သားကိုသတ္ ေဆြေတာ္မ်ိဳးေတာ္တိကို သတ္ေတလူနန္႔ရာ အကၽြန္႔ကို ယိုးစြပ္ကတ္ေတ အကၽြန္ဇာပိုင္ခံစားရဖို႔လဲ တခ်က္ေသွ် စဥ္းစားၾကည့္ကတ္ပါ။ ထိုလူေဒလူရြီးေရ ရာဇ၀င္မွာပါတိုင္းလည္းမယံုပါကဲ့။ ဥာဏ္ပညာႏွင့္ ခ်င့္ခ်ိန္စဥ္းစား ကတ္ပါ။ ရာဇ၀င္ထဲကနတ္သွ်င္မယ္ေရ အမ်ိဳးသီလကိုေစာင့္ေရ၊ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကိုခ်စ္ေတ သစၥာတရားကိုျမတ္ ႏိုးေရ ရခို္င္မိဖုရားတပါးပါလို႔ရခိုင္အမ်ိဳးသား အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပါင္းရို႕ သိကတ္ပါ။

ရခိုင္ျပည္ အီးခ်မ္းသာယာပါစီ၊ ဖီးကင္းပါစီ၊နတ္ေကာင္း နတ္ျမတ္ရို႕ ရခိုင္ျပည္ကို ေစာင့္ေရွာက္ပါစီ။

ျမတ္စြာသာသနာေတာ္
ထြန္းကားတည္တံ့ပါစီ။

(သီရိသုျမတ္္စြာေဒ၀ီ)
ေမာင္ခိုင္ေအာင္
(ရခိုင္ရိုးမ မဂၢဇင္းမွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။)

http://www.narinjara.com/B-literature/B-literature-5.asp

Read more...

Rakhine Traditional Festival

National races village in Thaketa Tawnship where the Rakhine Traditional Culture and Sports Festival held with a view to preserving the Rakhine Traditional Customs, the Rakhine people who lived in Yangon held this festival for the first time in Yangon. The ceremony was attended by the Rakhine elders in Yangon and was opened with traditional Rakhine dances.

There are “three” aims & objectives of holding this Rakhine culture and traditional sports festival. These are:-

To know and understand the Rakhine culture and tradition by the other nationalities

By knowing this culture and tradition, we can promote the friendship between Rakhine nationality and other nationalities
To preserve the Rakhine traditional sports and culture

There are two kinds of sports events which will take part in this festival. The first event is “Ra-hta-swe-bwe” in Rakhine version, a kind of Tug-of –war. The second sports event is “Kyon” in Rakhine version, which can be defined as traditional wrestling.

There are traditional dances and songs programmes which will be included as an entertainment and many shops such as books stall, Rakhine traditional snacks like “Mone-di”, “Kyar-zan-thoke”, “Saw-hlaing-Mone”, shirts as souvenirs, clothing’s and traditional medicine shops are selling in our festival like a trade fair.

Firstly, I would like to explain about “Kyon” in Rakine version. It derives from Kyar–Yon. Kyar” means “tiger” and “yon” means “quick”. Therefore, the complete meaning of “Kyon” is the quick tiger. The Rakhine wrestler can be called as a quick tiger because of his ability in wrestling movements and techniques. Kyon” the Rakhine wrestling is very different from other wrestling and it has its own rules and disciplines not to get hurt each other. It wrestler first dances jumping and making special styles in the playground. The two wrestlers have to play three rounds. They are defined as an attacker and one defender. After finishing three rounds, the first attacker becomes the defender and also the first defender becomes the attacker. The attacker who can make the back of the defender falls up to the ground wins the playing round. The first prizewinner will be awarded the gold gong, one tickle weight and for the second prizewinner, the silver gong is awarded. The “Kyon” wrestling is usually performed at the pagoda festivals.

We call carriage pulling event as “Rahta-swe-bwe” in Rakhine version, meaning that pulling a kind of tug-of-war. In these sports, two teams including at least 20 persons each side has to compete three rounds. In this event, “Rahta” is made of four big wheels and the wooden frame. On the frame, there are some decorations and some bamboo leaves. Originally, the winner group can get the chance to burn that bamboo leaves. Now a day, the winner groups are awarded the gold medal as the first prize.

Nowadays, many forms of entertainment develop like amusement park and concerts. But the traditions are well established that many seasonal festivals and national races festivals are still going strong.

Read more...

Pagoda relics burgled in Nilla village, Bangladesh

6/15/2009

By Tun Kyaw, Cox's Bazaar: Unidentified people burgled a pagoda of its repository of relics containing jewelry and gold ornaments in the last three days. The robbery took place in the biggest of three pagodas located in the village of Nilla near Chodhurypara in the Teknef subdivision of Cox's Bazaar district, Bangladesh, said a Rakhine local.

"When I went to the pagodas I found one of the pagoda's repository of relics broken into by burglars. They started breaking into the pagoda's cave with the Buddha image where food and flowers are offered. The people, who are illegally residing on pagoda land owned by the pagoda trustee, could have been responsible for breaking into the pagoda," he added.

Although local Buddhists complained about the robbery in the pagoda, the local authorities have not come to the pagoda till today in order to investigate and take action against those who involved, said a villager of Nilla.

When contacted by Narinjara News Agency over telephone about the robbery, the vice-chairman of the local sub-divisional administration of Nilla said he did not know about it and put down the telephone.

About six Bangali households intruded and built houses on land owned by the pagoda trustee. They have been selling many kinds of drugs from their residence.

"Not only have they built houses on pagoda land but are selling many kinds of drugs from their homes. However, if we complain to the authorities, we are afraid of their reaction. As a result we don't dare to complain," said a teacher.

The three pagodas were built in ancient times on the hill by the Naff River opposite Burmese territory. The pagodas have become historic with the changes in territory, rules and passage of time.

"They burgled the pagoda and took away the relics. In addition, they intended to destroy the inside of the pagoda. If they had tried to damage the pagoda from outside, people could have seen them easily. So they planned to destroy it from inside,"� said a youth from Chodhurypara village.

There are many pagodas built during ancient times in Bangladesh but some of them have been destroyed and others are threatened with destruction.
http://www.narinjara.com/details.asp?id=2229

Read more...

CROWNED BUDDHA IMAGES

By U San Thar Aung

As has been mentioned in Chapter XIV, we know that Prince Siddhatta discarded the royal robes and adornments after the great renunciation. Also, Buddhist monks are forbidden to wear any other robes except monk’s robes. These two facts will naturally suggest that the presentation of a crowned Buddha garbed in royal robes and ornaments like a Cakravartin king, is uneconomical and unorthodox. But we have found many crowed Buddha images in Arakan throughout different ages. See Picture. Go

Are they Maitreya images mentioned by many authorities? We should have found other Bodhisattva images also together with these images. But we have not. The hand gestures of these crowned Buddhas are all in line with ordinary Buddha images. They do not hold any attributes assigned to a Maitreya as mentioned in ancient Indian literature. The sitting postures of our crowned Buddhas are also in line with ordinary Buddhas. The attendant figures are also the same as those found together with ordinary Buddha images. For example, the presence, of Vasumdhari. There are too many crowned Buddhas in existence in Arakan. It is hard to believe and is illogical to assume that Buddha images are discarded and instead Maitreya images are worshipped. We must conclude that the Arakanese worshipped Buddha images. The only difference is that the images are garbed in royal robes instead of monk’s robes.
We have to note that the Buddha image came into being only after the Buddha had been regarded as a Devatideva, god of gods. Again, in, the iconographic development, the Cakravartin concept played a great part. The Buddha was provided with all the lakkhanas of a Cakravartin. They belonged to the Mahayana theology and must have been present in some form from very early times. These conceptions are sufficient to account for the presentation of the crowed Buddha with all the royal attributes at different ages.

In some cases, although the Buddha wears a crown, ear-pendents, necklace and torque, we can notice the robe of a monk on his body with shoulder flap on the left and a bare right shoulder. See Picture. Go In some cases, we can find Buddha dressed up with all the attributes of a Cakravartin King; crown, ear-rings, necklets, armlets, bracelets, anklets and a waist band. See Picture. Go

Again, some of the eight scene steles of the school of Bengal and Bihar and Pagan in Burma have a central crowned Buddha in Bhumisparsa mudra surrounded by representations of the Eight Great events of Buddha’s life. See Picture. Go For such cases, the reader will agree that it would be far simpler to suppose that we have to do with a glorification of the earthly Buddha, by addition of the kingly attributes, which reminds us that the Buddha is more than man. The earthly Buddha, originally a man, has been transformed into a deity.

The crowned Buddha image most probably came about because of the desire of kings and commoners alike to worship the Buddha as the “King of Kings” as has been explained in the Maha ParinibbanaSutta.
Anyway, the Buddha is equally a Great Being, a deity, whether he appears in monastic robes or in royal robes.
Since separate images of Buddha represent incidents of the Blessed One’s life, we must be able to explain the crowned Buddha with all royal attributes, holding the ambrosia jar and sitting in Dhyana mudra, vajra sana. An article by U Mya about the crowned Buddha image written in the Report of the Director, Archaeological Survey, Burma for the year ending 30th September 1955, and published in 1961 is presented here. This is the Burmese version of the explanation of the existence of Crowned Buddha.

The majority of Buddha images depict the Buddha attired in simple robes like those one sees on present-day Buddhist monks. But crowned Buddha images were to be found throughout Burma and especially in the Shan States and in neighboring Laos and Thailand, since olden days.

The Wetmasut Wundank, a Minister of King Mindon, was intrigued by the crowned Buddha images and was moved to ask the Taung Khwin Thathanabaing Sayadaw, the Buddhist Patriarch of his days, to let the people know whether the casting and worship of such regally attired Buddha images was based on some incident in Buddhist Literature. (Vide Gulattha Vinicchaya Vol. I pp, 20-23)

Even before that time, in the year 1172 of the Buddhist Era, (about 1810 A.D) during the reign of King Padon, the founder of the Royal City of Amarapura, the same question was put by Sayadaw Thirimalar of Monywa to the learned Monywa Jetavan Sayadaw. The two answer of the Monywa Jetavan Sayadaw which appears in the Samanta cakku dipani Vol. I pp. 429-532.

“It is clearly stated in the Maha Parinibbana Sutta that the Lord Buddha did not adorn himself with the royal regalia, such as the crown, necklaces, rings, bracelets etc. However, because the Buddha delivered many of his sermons from the thrones of kings, certain inhabitants of the far-flung universes were under the impression that it was their king who was speaking to them. According to our elders, it is this impression in the minds of those extra-terrestrial beings, of the Buddha in royal regalia, which gave rise to the production and worship of the crowned Buddha images.”


The Casting of the Mahakyain Pharas

The first step in the process of casting the Mahakyain Phara is taken by the Chancellor or Prime Minister, who, in consultation with other learned ministers and court Brahmins (Royal astrologers), chooses the most auspicious day and hour for the casting.

After this, the site for the casting is chosen with the same care. The ground is leveled and to cleanse the site (i.e. to ward off evil spirits), monks are invited to the site, offered food, and requested to recite the Kammava, the Prittas, the Mangala Sutta and the Brahmajala Mantra.

A large temporary hall is then erected over the site. This hall is enclosed by three lattice-work fences, one inside another. The wood of certain trees which have an affinity for the planets - such as the Gangaw (Mesua Ferrea), the Saga (Michellia Champaca), the Chaya (Mimusops Clerigi) and the jackfruit are selected in order to obtain wooden posts free from blemish. The selected pieces or wood are then shaped into eight posts, lacquered and gilded, and then planted inside the Hall at the eight points of the compass to represent the eight planets. Staves with streamers, magical banners and yak-tail whisks are also put up. At each corner of the boundary lines marked off by the three light fences, a banana plant bearing fruit is planted, making a total of twelve banana plants. The innermost fence is draped with white cloth, while the two outer ones are draped with red cloth. Nine silver pots containing pure water together with nine white umbrellas (the insignia of royalty) are placed at each of the eight posts representing the planets and at the actual site where the casting is to take place. To melt the precious metals for the image, new melting pots and a new fireplace are needed. For fuel only scented woods are used.

When the appointed day and hour arrives, eight Brahmins invested with certain sacerdotal functions, stand at the planetary pillars and blow their right-volute conches, thereby ceremonially inviting the guardian Nats (gods) of the planets, the Lokapala Nat, the Guardian Nats respectively of the Religion, the Country, the Sky, the Earth, and the Trees. They follow this up with a recitation of mantrams or spells such as the Grahajaya Verse, the Saranasirishindha Bhumijala Verse and others. It is at this moment that the sculptors, who are to cast the image, wearing pure white clothing, begin to kindle their fire, using sandalwood. Then the precious metals which are to be used for casting the image are placed in the new pot to be melted. This melting down of the metals is done only during the day. The pot must not be removed from the fireplace at this juncture. Neither must the fire be extinguished. It has to be allowed to die down by itself. The melting process continues for nine whole days till the auspicious moment arrives for the sculptors to cast the Mahakyain Phara. During the casting, the image is made to face the east. While the casting is in progress, the Brahmins strew closured artificial flowers made from rice grains parched till they burst open, and they recite the verse beginning “Anekajatisamsara…”

Buddha Abhiseka Mangala Ceremony

When the sculptors have added the final touches to the Mahakyain Phara image, the Brahmins ceremonially wash the image in pure water and then spray scent over it. A golden salver, ornamented with the nine varieties of gems, on which is laid a piece of most expensive cloth, which in turn covered by a piece of white cloth, is brought forward, and the image is transferred onto the salver. At this moment the Brahmins recite a mantram, a sort of prayer to ward off evil.

For the ceremony of the Buddha Abhiseka Mangala, the Chancellor has to invite, in advance, five, seven or nine Buddhist monks, venerable of age and renowned for their holiness. These invited monks sit in a circle around the image, their fingers holding the white cloth on which the image reposes. Then they recite in unison the Buddha Abhiseka verse. When the recitation ends, the Brahmins blow on their right-voluted conches, while the lay musical bands stationed outside the Hall produce an outburst of music on their instruments, and this outburst of sound marks the conclusion of the Buddha Abhiseka Mangala Ceremony.

Then with the Chancellor leading the way, the image is transferred to the Royal Palace, the King, Queen, Princes and Princesses as well as the court officials await in readiness to greet the arrival of the Mahakyain Phara, and to pay obeisance to it with scents, before taking it to be placed in the altar room.

The Postures

The posture of the Mahakyain Phara images is the usual crosslegged posture, but the Mahakyain Pharas are distinguished from ordinary images in that each wears a crown just like that of a king who takes part in a Coronation Ceremony. The ears are adorned with royal ear-rings. The body is covered, not with the monk’s robe but with royal garb. This garb is an exact representation of the royal grab worn by the king at whose command the image was cast. For this reason, the royal garb of one Mahakyain Phara is quite distinct from that of another, and it can clearly be seen that with progress the royal garb became increasingly more elaborate.

Among the images two types of cross-legs posture can be seen. One type has the left foot placed under under the right leg, and the right foot placed on the left thigh. See Picture. Go The other type has the two legs crossed so that both feet are brought to rest, soles upwards, on the thighs. See Picture. Go

The images can also be divided into three types according to the position of the hands. The first type is known as the “bhumisparsa mudra”, a type wherein the left hand is placed palm upwards on the lap, and on the open palm is placed a golden bowl. The right hand rests, palm down, on the right knee, the fingers all pointing downwards and the fingertips touching the ground or the throne on which the image is seated. See Picture. Go The second type is known as the “dhyana mudra”. It portrays the Buddha in meditation, with both hands resting in a relaxed manner on the lap, both palms upward, the right hand resting on the left. Certain images of this type show the two thumbs, with their tips touching each other, while the fingers are slightly spread in the normal manner. One the outspread palm, a begging bowl, a nectar bowl or a golden bowl is usually placed, See Picture. Go

The third type depicts the Buddha with his right arm bent at the elbow. The hand raised towards the shoulders is closed as if grasping something. The left hand is placed on the “lap, palm turned upwards, but the fingers again clasped as if holding something. See Picture. Go

The Size

The sizes of the images also vary, from a hands breadth to a cubit, in accordance with the wishes of the kings who commissioned the casting. The weight too varies a great deal because of the difference in size. These Mahakyain Phara images are still to be found all over Arakan.

The use of Crowned Buddha In Coronation Ceremony

For his Coronation Ceremony, an Arakanese king first selects the most renowned pagoda within his kingdom as the site, and then proceeds towards it in Royal Procession, passing out of the Palace grounds through the Mangala Gate. Arriving at the platform of the selected pagoda, each personage takes up his assigned position. The king then raises the Mahakyain Phara to the top of his head, and holding it there, he makes three circuits of the pagoda. He completes the third circuit at the temporary Hall where the coronation is to the place. The Coronation Ceremony itself follows traditional rites. At the conclusion, the Thathanabaing Sayadaw (the Patriarch or Principal Monk of the kingdom) and a number of monks who can recite from memory the whole of the Tipitakas (the three main can onical divisions of the Buddha’s teachings are divided into Vinaya, Code of Discipline, Sutta, Discourses, and Abhidhamma, Higher Doctrine), then hold the Mahakyain Phara over the King’s head and exhort him to uphold justice in the tradition of his forefathers, to venerate the Triple Gem (Buddha, Dhamma and Sangha), to encourage the Buddhist religion within his kingdom, and to suppress the enemies of Buddhism. The king has to take an oath and declare that he will faithfully discharge his duties as enumerated above. This oath-taking is the high point of the ceremony.

In this manner, every king of Arakan (according to tradition), has had a Mahakyain Phara cast for his coronation. The images are shown crowned and in the royal garb of the kings who had cast them, so the mode of dress of the Arakanese kings can be conjectured very accurately from a study of these images.

The Arakanese Tradition

The Arakanese peasantry in olden days very often used a Buddha image to take an oath in trying to settle conflicting claims or even criminal cases. This practice was no doubt, in some measure, due to their belief and faith in Buddhism but could just as easily have derived from the King’s Royal Oath-taking.

-------------------------
The Buddist Art of Ancient Arakan စာအုပ္မွထုတ္ႏႈတ္ေဖာ္ၿပလိုက္ပါသည္။

Read more...

ငါ့႐ို႕အဓိ႒ာန္

မၿမဲအနိစၥာ
ေအခႏၶာဆိုး
ခႏၶာ႐ုပ္ေဟာင္း
ဘဝမေၿပာင္းခင္
ငါ့႐ို႕မြီးရာ
ခိုင္ၿပည္႐ြာအတြက္
တဖက္တလမ္းက
တတ္စြမ္းသမွ်
ပီးဆပ္ဖို႔ရန္
ငါ့႐ို႕ဓိ႒ာန္ေရ...။

(မွတ္ခ်က္။ ။ I. A . S. M တိအားလံုး၏ခံစားမႈကို ႐ြီးဖြဲ႔ထားပါေရ။)
............

ပန္းဇင္းေခ်
(သႏၱာၿမီ)
၁၁-၇-၂၀၀၉
၁:၄၀ pm

Read more...

သတၳဳဗိမၺ သုတၱန္ တရားေတာ္

(ဗုဒၶဆင္းထု ကိုးကြယ္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ အက်ဳိးဖလအာနိသံသကို မဟာစႏၵသူရိယ မင္းၾကီးႏွင့္ ဓညတီ တိုင္းသူၿပည္သား လူအမ်ား႐ို႕အား ၿမတ္စြာဘုရားသွ်င္ ေဟာၾကားေတာ္မူခေရ သတၳဳဗိမၺသုတၱန္တရားေတာ္)

နေမာ တႆ ဘဂဝေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဳဒၶႆ ေသာဘဂဝါ ဓညဝတီရ႒ံ စႏၵသူရိယရာဇာနံ အာရဗၻ၊ ဣဒံသတၳဳ ဗိမၺသုတၱံကေထသိ။

ဒသဗေလာ၊ အားေတာ္ဆယ္ပါးႏွင့္ ၿပည့္စံုေတာ္မူထေသာ။ မာရဇိေနာ၊ မာရ္စစ္သည္အေပါင္း႐ို႕ကို ေအာင္ၿမင္ၿခင္း ဟိေတာ္မူထေသာ။ အတုေလာ၊ သီလအစဟိေသာ ဂုဏ္ေတာ္႐ို႕ၿဖင့္ တစံုတစ္ေယာက္ေသာသူႏွင့္ တူမွ်ေတာ္မမူထေသာ။ သမၼာသမၺဳေဒၶါ၊ သစၥာပါးၿမတ္တရားကို ပိုင္းၿခားထင္ထင္ သိၿမင္ေတာ္မူထေသာ။ ေသာဘဂဝါ၊ သံုးေလာကထြဋ္ထား ထိုၿမတ္စြာဘုရားသည္။ ဓညဝတီရ႒ံ။ ဓညဝတီတိုင္းၾကီးသို႔။ အာဂႏ႖ာ၊ ၾကြလာေတာ္မူၿပီး၍။ စႏၵသူရိယရာဇာနံ၊ မဟာစႏၵသူရိယအမည္ဟိေသာ မင္းၾကီးကို။ အာရမၺ၊ အေၾကာင္းၿပဳ၍။ ဣမံ၊ ဤသတၳဳဗိမၺသုတ္ေတာ္ကို။ ကေထသိ၊ ေဟာၾကားၿမြက္ေဖာ္ မိန္႔ဟေတာ္မူခပါလီသတည္း။

၁။ ။ ေဒဝေလာေက မႏုေႆစ၊ အပရာ ပရေစတနာ၊
အာစိကၡေမ မဟာဝီရ၊ ေသာတုမိစၦာမိ တံဂုဏံ။

မဟာဝီရ၊ ၾကီးေသာလံု႔လဟိေတာ္မူထေသာ ၿမတ္စြာဘုရား။ ေဒဝေလာေကစ၊ နတ္႐ြာေၿခာက္ထပ္ အထက္အရပ္၌ လည္းေကာင္း။ မႏုေႆစ၊ လူမ်ားေပ်ာ္ရာ ေအာက္ရပ္႐ြာ၌ လည္းေကာင္း။ အပရာ ပရေစတနာ၊ အဆက္ဆက္ေသာ ေစတနာ၏ အက်ဳိး႐ို႕ကို။ ေမ-မမ၊ စႏၵသူရိ နာမတြင္ေခၚ ဘုရားတပည့္ေတာ္အား။ အာစိကၡ၊ ေဟာၾကားေတာ္မူပါေလာ။ တံဂုဏံ၊ ထို႐ုပ္ပြားေတာ္ကို ကိုးကြယ္ပူေဇာ္ရေသာ အက်ဳိးဖလ အာနိသံသကို။ အဟံ၊ မဟာစႏၵသူရိယ နာမတြင္ေခၚ ဘုရားတပည့္ေတာ္သည္။ ေသာတံု၊ နာၾကားမွတ္သားအံ့ေသာငွါ။ ဣစၧာမိ၊ အလိုဟိလွပါ၏ အသွ်င္ဘုရား။

၂။ ။ ေသာတႆ ဝစနံ သုတြာ၊ ဘဂဝါဧတမၿဗဝီ၊
သာဓု သာဓု မဟာရာဇ၊ တမတၱံပုစၧ တံတယာ။

ေသာဘဂဝါ၊ ထိုသံုးလူထိပ္တင္ ဘုရားသွ်င္သည္။ တႆ၊ ထိုမဟာစႏၵသူရိနာမ မည္တြင္ ဘဝသွ်င္မင္းၾတား၏။ ဝစနံ၊ ေတာင္းပန္ေလွ်ာက္ထားေသာ စကားကို။ သုတြာ၊ ေ႐ႊနားေတာ္ၿမတ္ ၾကားတံုလတ္၍။ မဟာရာဇ၊ ရခိုင္ဘုရင္ ဘဝသွ်င္မင္းၿမတ္ေလာကနတ္။ သာဓု သာဓု၊ ေကာင္းလီစြ ေကာင္းလီစြ။ တယာ၊ မဟာစႏၵသူရိယ နာမမည္တြင္ သင္ဘဝသွ်င္သည္။ ပစၧိတံ၊ မိန္းအပ္ေသာ။ တံမတၴံ၊ ထိုသို႔ဂုဏ္ထူးေက်းဇူးမ်ားကို။ အဟံ၊ သံုးလူသခင္ ငါ ဘုရားသွ်င္သည္။ ကေထႆမိ၊ ေဟာၾကားေပအံ့။ ဣတိ ဧတံ၊ ဤသို႔ေသာ စကားေတာ္ကို။ အၿဗဝီ၊ မိန္႔ေတာ္မူၿပီ။

၃။ ။ ေယနရာ ပဋိမာကရာ၊ ေလခကာစ ၿဗမၺမဟူ
မဟာဂုေဏ လဘႏၱိေတ၊ ကေထႆမိ သုေဏာဟိေမ။

မဟာရာဇ၊ သမုတၱိနတ္ အိုမင္ၿမတ္။ ေယနရာ၊ အၾကင္သူ႐ို႕သည္။ ပဋိမာကရာ၊ ငါဘုရား၏ ကိုယ္စား ဆင္းတုေတာ္၊ ႐ုပ္ပြားေတာ္႐ို႕ကို ၿပဳလုပ္စီမံၾကကုန္၏။ ေလခကာစ၊ အဆင္းလွပတင့္တယ္ေသာ ဆီး႐ို႕ၿဖင့္ ေရးမူလည္း ေရးဆြဲၾကကုန္၏။ ေတနရာ၊ ထိုလူအေပါင္း သူေတာ္ေကာင္း႐ို႕သည္။ ၿဗမၺမဟူ မဟာဂုေဏ၊ ၿမတ္ကုန္ မ်ားစြာကုန္ေသာ အက်ဳိးဖလ အာနိသံသ႐ို႕ကို။ လဘႏၱိ၊ ရၾကလီကုန္၏။ အဟံ၊ ၿမတ္ဗုဒၶဟု နာမညထင္႐ွား ငါဘုရားသည္။ ကေထႆာမိ၊ ေဟာၾကားေပအံ့။ တြံ၊ သင္တကာေတာ္ မင္းၿမတ္ေက်ာ္သည္။ ေမ၊ ငါဘုရား၏။ ဝစနံ၊ ေဟာၾကားေပတတ္စကားေတာ္ၿမတ္ကို။ သုေဏာဟိ၊ မွတ္သား၍သာ နာၾကားပါေလာ။

၄။ ။မိစၧာ ဒိ႒ိက ဌာေနသု၊ အသညာ အ႐ူပီေနာစ
သဒၶ ဝႏၱာ နဇာယႏၱိ၊ ဗိမၸံေလခႆိဒံ ဖလံ။

မဟာရာဇ၊ ရခိုင္ဘုရင္ ဘဝင္သွ်င္မင္းၿမတ္ ေလာကနတ္။ သဒၶဝႏၱာ၊ သဒၶါတရာပြားမ်ားၿခင္းႏွင့္ ၿပည့္စံုကုန္ေသာ။ ေယနရာ၊ အၾကင္မ်ားၿပားလွစြာ မ်ဳိးေလးၿဖာ႐ို႕သည္။ ဗိမၺံ၊ ငါဘုရား၏ကိုယ္စား ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကို။ ကရာ၊ ေရသြန္းထုလုပ္ၿခင္းကို ၿပဳၾကကုန္ရာ၏။ ေတနရာ၊ ထိုသို႔မ်ားစြာ မ်ဳိးေလးၿဖာ႐ို႕သည္။ မိစၧာ ဒိ႒ိက ဌာေနသုစ၊ မိစၧာဒိ႒အယူဟိေသာ ပုဂၢိဳလ္႐ို႕၏ၿဖစ္ရာဌာန ဘံုဘဝ႐ို႕၌လည္းေကာင္း။ အသညာ အ႐ူပီေနာစ၊ အသညသတ္ ၿဗဟၼာ ၊ အ႐ူပ ၿဗဟၼာ႐ို႕၌လည္းေကာင္း။ နဇာယႏၱိ၊ မၿဖစ္ကုန္။ဣဒံ၊ ဤသည္ကား။ ဗိမၺံ၊ ငါဘုရား၏ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကို။ ေလခႆ၊ ေရသြန္းလုပ္၍ ကိုးကြယ္ပူေဇာ္ၿခင္း၏ ဖလံ၊ အက်ဳိးဂုဏ္အင္ အာနိသင္ပါေပတည္း။

၅။ ။ အထဝါ အသည သေတၱသု၊ အ႐ူေပသု တေထဝစ
သဒၶ ဝႏၱာ နဇာယႏၱိ၊ ေယနရာ ဗိမၺ မုတၱနံ။

မဟာရာဇာ၊ အရိယာႏြယ္ဝင္ ဘဝသွ်င္မင္းၿမတ္ေလာကနတ္။ သဒၶဝႏၱာ၊ သဒၶါတရားပြားမ်ား ၾကကုန္ေသာ။ ေယနရာ၊ အၾကင္မ်ားၿပားလွစြာ မ်ဳိးေလးၿဖာ႐ို႕သည္။ ဥတၱမံ၊ ၿမတ္ေသာ။ ေမ၊ ငါဘုရားသွ်င္၏။ ဗိမၺံ၊ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကို။ ကရာ၊ ေရထုသြန္းလုပ္၍ ပူေဇာ္ၿခင္းကို ၿပဳၾကကုန္၏။ ေတနရာ၊ ထိုသို႔မ်ားစြာမ်ဳိးေလးၿဖာ႐ို႕သည္။ ဥတၱမံ၊ ၿမတ္ေသာ။ ေမ၊ ငါဘုရားသွ်င္၏။ ဗိမၺံ၊ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကို။ ကရာ၊ ေရသြန္းထုလုပ္ၿခင္းကို ၿပဳၾကကုန္ရာ၏။ ေတနရာ၊ ထိုသို႔မ်ားစြာ မ်ဳိးေလးၿဖာ႐ို႕သည္။ အသည သေတၱသုစ၊ အသညသတ္ဘံု႐ို႕၌လည္းေကာင္း။ အထဝါ၊ ထိုမွတပါး။ အ႐ူေပသုစ၊ အ႐ူပေလးဘံု႐ို႕၌လည္းေကာင္း။ တေထဝ၊ ထို႔အတူသာလွ်င္။ နဇာယႏၱိ၊ မၿဖစ္ကုန္။

၆။ ။ပစၥႏၱိေက နဇာယႏၱိ၊ မဇၩိေမေယဝ ဇာယေရ၊
မိစၧာ ဒိ႒ီ နဇာယေရ၊ ဣတၳိ ဗ်ဥၨန ပ႑ကာ။

မဟာရာဇာ၊ မဟာစႏၱသူရိယဘုရင္ ဘဝသွ်င္မင္းၿမတ္ေလာကနတ္။ ေယနရာ၊ အၾကင္သူ႐ို႕သည္။ ေမ၊ ငါဘုရား၏။ ဗိမၺံ၊ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကို။ ကရာ၊ ေရးထုသြန္းလုပ္၍ ပူေဇာ္ၿခင္းကိုၿပဳၾကကုန္၏။ ေတနရာ၊ ထိုသူ႐ို႕သည္။ ပစၥႏၱိေက၊ ပစၥႏၱရာဇ္ ဇနပုဒ္အရပ္၌။ နဇာယႏၱိ၊ မၿဖစ္ကုန္။ မဇၩိေမေယဝ၊ ဗုဒၶသာသနာၿဖစ္ထြန္းရာ မဇၩိမတိုက္အရပ္၌သာလွ်င္။ ဇာယေရ-ဇာယႏၱိ၊ ၿဖစ္ၾကကုန္၏။ မိစၦာဒိ႒ီ၊ မွားေသာ္အယူဟိသူ႐ို႕သည္လည္းေကာင္း။ ဣတၳိဗ်ဥၨန ပ႑ကာစ၊ မ-မ (မိန္းမ) ဥဘေတာဗ်ဥ္း၊ မ႑ဳတ္႐ို႕သည္လည္းေကာင္း။ နဇာယေရ နာဇာယႏၱိ၊ မၿဖစ္ကုန္။

၇။ ။ ကာလကဥၥိက နာေမသု၊ ဟီေနသြသူရ ေကသုစ။
ေပတေလာတေက တိရိစၧာေန၊ နေတဂစၧႏၱိ ဒုဂၢတႎ ။

မဟာရာဇာ၊ ဥပသကာ ဒါယကာ မင္းၿမတ္ေလာကနတ္။ ေတ၊ ထို ငါဘုရား၏ ႐ုပ္ပြားေတာ္ကို လွဴဒါန္းပူေဇာ္ေသာ သူ႐ို႕သည္။ ကာလကဥၥိက နာေမသု၊ ကာလ ကဥၥိက အမည္ရကုန္ေသာ။ ဟီေနသု၊ ယုတ္ညံ့ကုန္ေသာ။ အသူရေကသုစ၊ အသုရာမ်ဳိး႐ို႕၌လည္းေကာင္း။ ေပတေလာေကစ၊ ၿပိတၱာဘံု၌လည္းေကာင္း။ တိရစၦာေနစ၊ တိရိစၦာန္ဘံု၌လည္းေကာင္း။ နဇာယေရ-နဇာနႏၵိ၊ မၿဖစ္ကုန္။ ဒုဂၢတႎ စ၊ မေကာင္းေသာ သူ႐ို႕လားေရာက္ရာ ဌာန ဒုဂၢတိဘံုဘဝသို႔လည္း။ နဂစၦႏၱိ၊ မလားေရာက္ႏိုင္ကုန္။

၈။ ။ နိဇၩာမ တဏွ ေပတသု၊ ခုပၸိပါယာမိ ပီဠိတာ။
သဒၶ ဝႏၱာ နဇာယႏၱိ၊ ေယဗိမၺံ ေလခကာ ကရာ။

မဟာရာဇာ၊ ရကၡိဳင္ ရီၿမီပိုင္သစိုးလတ္ ေလာကနတ္။ သဒၶ ဝႏၱာ၊ သဒၶါတရား လြန္ပြားမ်ားၾကကုန္ေသာ။ ေယနရာ၊ အၾကင္သူ႐ို႕သည္။ ဗိမၺံ၊ ငါဘုရား၏ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကို။ ကရာ၊ သြန္းထုၿပဳလုပ္ၿခင္းၿဖင့္မူလည္း။ ေရးဆြဲပူေဇာ္ၾကကုန္၏။ ေတနရာ၊ ထိုလူ႐ို႕သည္။ နိဇၩာမတဏွ ေပေတသု၊ နိဇၩာမတဏွိက ၿပိတၱာမ်ဳိး႐ို႕၌။ ခုပၸိပါသာဟိ၊ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးၿခင္း႐ို႕သည္။ ပီဠိကာ၊ ႏွိပ္စက္အပ္ကုန္သည္။ နဇာယႏၱိ၊ မၿဖစ္ကုန္။

၉။ ။ မဟာ အဝီစိ နာမေက၊ တထာ ေလာကႏၱေရသုစ။
နိ္ရေယသုႏုပၸဇၨႏၱိ၊ ေယဗိမၺံ ေလခကာ ကရာ။

မဟာရာဇ၊ ရကၡိဳင္ ဘုရင္မဟာစႏၵသူရိယမင္းၿမတ္ ေလာကနတ္။ ေယနရာ၊ အၾကင္သူ႐ို႕သည္။ ဗိမၺံ၊ သြန္းထုၿပဳလုပ္အပ္ေသာ ႐ုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ၿမတ္ကို။ ေလခကာ၊ တင့္တယ္သပၸါယ္ေသာ ပန္းခ်ီဆီးရည္႐ို႕ၿဖင့္ ေရးမူလည္း ေရးသားၾကကုန္အံ့။ ကရာ၊ လွဴဒါန္းပူေဇာ္မႈကိုလည္း ၿပဳၾကကုန္၏။ ေတနရာ၊ ထိုလူ႐ို႕သည္။ မဟာအဝီစိ နာမေက၊ မဟာအဝီစိ မည္ေသာ ငရဲ၌လည္းေကာင္း။ တထာ၊ ထိုမွတပါး။ ေလာကႏၱေရသုစ၊ ေလာကႏၱရိက အမည္ဟိေသာ။ နိရေယသုစ၊ ငရဲ႐ို႕၌လည္းေကာင္း။ ႏုပၸဇၨႏၱိ၊ မၿဖစ္ကုန္။

၁၀။ ။ တံ ကမၼံ ကုသလံကတြာ၊ ယာဝဇီဝံ အႏုႆေရ၊
နဇာယႏၱိ ဒုဂၢတိမွိ၊ အဝီစိမွိ နိရေယ တေပ။

ဟိ၊ မွန္၏။ မဟာရာဇ၊ မဟာစႏၵသူရိယ ဘုရင္မင္းၿမတ္ေလာကနတ္။ ေယနရာ၊ အၾကင္သူ႐ို႕သည္။ ကုသလံ၊ ေကာင္းၿမတ္လွစြာေသာ။ တံကမၼံ၊ ထို႐ုပ္ပြားဆင္းတု ပူေဇာ္ၿခင္းအမႈကို။ ကတြာ၊ ၿပဳလုပ္ၾကကုန္၍။ ယာဝဇီဝံ၊ အသက္ဆုံးသည္တိုင္ေအာင္။ အႏုႆေရ၊ အစဥ္မေသြ ေအာင့္မိကုန္၏။ ေတနရာ၊ ထိုလူ႐ို႕သည္။ ဒုဂၢတိမွိ၊ မေကာင္းေသာသူ႐ို႕လားေရာက္ရာၿဖစ္ေသာ။ တေပ၊ ပူေလာင္လွစြာေသာ။ အဝီစိမွိ၊ အဝီစိအမည္ဟိေသာ။ နိရေယ၊ ငရဲၿပည္၌။ နဇာယႏၱိ၊ မၿဖစ္ကုန္။

..............................
မွတ္ခ်က္။ ။အသွ်င္ဝရသာမိ ၊ဓညဝတီသာသနာၿပဳေက်ာင္း၊ ဦးေထာင္ဗိုလ္လမ္း၊ ဗဟန္း၊ ရန္ကုန္ ၿပဳစုေရ စာအုပ္ေခ်ကို ရခိုင္ဘာသာသို႔ တတ္ႏိုင္သေလာက္ၿပန္ထားပါေရ။ မွားယြင္းခ်က္ပါဟိက ေက်ာက္ၿဖဴသားေခ်၏ မွားယြင္းခ်က္ရာၿဖစ္ပါေရ။
ေနာက္ထပ္ က်န္နိန္သိမ့္ေရ အပိုင္းတိကိုလည္း ဆက္လို႔တင္ပီးလားပါေမ။

Read more...